Gmina Żyrzyn

Gmina Żyrzyn leży na Wysoczyźnie Lubartowskiej, w północno – zachodniej części woj. lubelskiego. W skład gminy wchodzą miejscowości: Bałtów, Borysów, Cezaryn, Jaworów, Kośmin, Kotliny, Osiny, Parafianka, Skrudki, Strzyżowice, Wilczanka, Wola Osińska, Żerdź i Żyrzyn. Ponad 65% powierzchni gminy znajduje się w granicach dwóch obszarów chronionego krajobrazu: „Pradolina Wieprza” oraz „Kozi Bór”. To wspaniałe miejsce dla pasjonatów pieszej i rowerowej turystyki – znajduje się tu sieć ścieżek dydaktycznych opatrzonych tablicami, ścieżki rowerowe. Gmina Żyrzyn znana jest także ze sztuki ludowej – tkactwa; plecionkarstwa ze słomy, rogożycy i wikliny. Warto tu zobaczyć:

Pomnik poświęcony ofiarom pacyfikacji wsi w 1943 r. w Bałtowie

12 lipca 1943 r. Niemcy dokonali pacyfikacji wsi - zginęły 33 osoby, spalono 12 gospodarstw. 11 listopada 1943 r. podczas nieudanej próby aresztowania komendanta Okręgu Lublin Batalionów Chłopskich Jana Pasiaka, który wyprowadził się ze wsi kilka miesięcy wcześniej, Niemcy zamordowali dwie osoby. Tablica informacyjna zawiera opis wydarzeń autorstwa naocznego świadka.

Gorzelnia w Żyrzynie

Zbudowana w 1908 roku gorzelnia rolnicza, dawniej należała do majątku rodziny Wesslów. Po wojnie znacjonalizowana, działała w ramach PGR., jest obecnie własnością Przedsiębiorstwa Wiki.

Pałacowa 4a, 24-103 Żyrzyn

Kościół parafialny pw. Św. Ap. Piotra i Pawła w Żyrzynie

Wzniesiony w latach 1803 – 1848, zbudowany w stylu klasycystycznym, zaprojektowany przez Piotra Aignera – nadwornego architekta rodu Czartoryskich z Puław, jednego z czołowych przedstawicieli klasycyzmu w Polsce. Kościół otoczony jest parkanem z czterema kapliczkami, w ogrodzenie wkomponowana jest także dzwonnica z 1869 r. W okolicy kościoła znajduje się również neogotycka kaplica nagrobna rodu Wesslów, wybudowana w latach 1853 – 1854.

Strona internetowa parafii: https://parafiazyrzyn.wordpress.com

Cmentarz parafialny w Żyrzynie

Odznacza się dużymi walorami przestrzennymi i historycznymi, znajdują się tu mogiły z pomnikami żołnierzy AK, WIN oraz BCh. Najstarsze nagrobki pochodzą z 2 połowy XIX wieku. Cmentarz porasta starodrzew liściasty, m.in. kasztanowce białe, lipy drobnolistne, wiązy, klony zwyczajne, jesiony wyniosłe.

Rezerwat Piskory

Został utworzony w pobliżu już nieistniejącej miejscowości Bonów w 1998 roku. W rezerwacie występuje niezwykle rzadkie bagno zwyczajne, konwalia majowa, pajęcznica gałęzista, pływacz zwyczajny i jaskier wielki. Wśród ptactwa spotkamy: bąka, bielika, błotniaka stawowego, błotniaka łąkowego, błotniaka zbożowego, orlika krzykliwego, zielonkę, rybitwę białoskrzydłą, rybitwę rzeczną. Lęgi wywodzą tu także żurawie i gęsi gęgawe, a nawet puchacza oraz wiele innych mniej, lub bardziej licznych gatunków ptactwa. Można tu również spotkać sarny, dziki, bobry, a nawet łosie. Wzdłuż jeziora znajdują się ścieżki dydaktyczne oraz stanowiska do obserwacji przyrody, zaopatrzone w tablice informacyjne. Wstęp na teren rezerwatu jest bezpłatny.