Kodeń

Kodeń – dawne miasto, obecnie wieś w Polsce w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Kodeń, położona na Równinie Kodeńskiej, na terasie nadzalewowej kilka metrów nad doliną Bugu, niedaleko ujścia rzeczki o nazwie Kałamanka.

Kodeń przez kilka stuleci należał do jednej z gałęzi rodu Sapiehów i ma barwną, siegającą XV wieku historię. Dość szczegółowo została ona opisana w przewodniku Grzegorza Rąkowskiego "Polska Egzotyczna" (część II). Cytując za nim, przytoczymy najbardziej znaną ze związanych z Kodniem opowieści. W 1629 roku jeden z właścicieli Kodnia, słynący z pobożności Mikołaj Sapieha (nosił nawet z tego powodu przydomek Pius), rozpoczął budowę kościoła katolickiego, wzorowanego na bazylice Św. Piotra w Rzymie. Wkrótce potem poważnie zachorował i w nadziei na cudowne wyleczenie udał się z pielgrzymką do samego papieża - po audiencji u niego istotnie ozdrowiał. Popadł jednak w inne kłopoty - w kaplicy papieskiej obejrzał sławny obraz Madonna de Guadelupe, wg. legendy namalowany w VI wieku przez Św. Augustyna na wzór statui Matki Boskiej dłuta Św. Łukasza Ewangelisty, i zapałał do niego tak gwałtowną miłością, że zdecydował się ukraść obraz i uprowadzić go do Polski! Został z tego powodu ekskomunikowany przez Urbana VIII, nie poddał się jednak, po kilku latach uzyskał wybaczenie (niestety między innymi dlatego że zerwał sejm który rozważał przyznanie równości innowiercom) i zezwolenie na zatrzymanie świętego obrazu w Kodniu, gdzie można go podziwiać do dzisiaj. Warto też dodać, że fabularyzowaną wersję tych wydarzeń przedstawiła Zofia Kossak-Szczucka w swojej książce "Błogosławiona wina" .

BAZYLIKA PW.ŚW.ANNY-BAZYLIKA MNIEJSZA ORAZ OBRAZ MATKI BOSKIEJ KODEŃSKIEJ
Kościół parafialny parafii rzymskokatolickiej pw. Świętej Anny w Kodniu. Kościół został wzniesiony w latach 1629-1635 w stylu późnego renesansu. Budowę prowadził murator lubelski J. Cangerle. Piękna barokowa fasada pochodzi z początku XVIII wieku. W latach 1875-1917 zamieniony na cerkiew prawosławną. Po odrodzeniu Polski ponownie świątynia rzymskokatolicka. Kościół otoczony jest ogrodzeniem z bramą za ogrodzeniem dzwonnica z XVIII wieku.Godność bazyliki mniejszej kościół posiada od 1973 roku.

BAZYLIKA PW. ŚW. ANNY
Bazylika Mniejsza pw. św. Anny wraz z przyległym Klasztorem Ojców Misjonarzy Oblatów widok od strony Kalwarii.

KOŚCIÓŁ ŚW.DUCHA- KALWARIA KODEŃSKA

Świątynia została ufundowana wraz zamkiem kodeńskim przez wojewodę nowogrodzkiego, Pawła Sapiehę. Pierwotnie prawosławna, później katolicka. Służyła jako kaplica dworska rodu Sapiehów do XIX wieku. Przez wiele lat był tutaj przechowywany obraz Matki Boskiej Kodeńskiej  wykradziony w 1630 z Rzymu przez Mikołaja Sapiehę. W 1805 roku w świątyni zaprzestano w odprawiać nabożeństw ze względu na zły stan techniczny obiektu. W okresie międzywojennym po remoncie przy cerkwi została utworzona katolicka parafia obrządku bizantyjsko- słowiańskiego. Po 1945 roku kościół Świętego Ducha stał się filiałem parafii św. Anny. Od lat 60. XX wieku przeprowadzono kilka gruntownych remontów świątyni. Obecnie kaplica stanowi część drogi krzyżowej Kalwarii Kodeńskiej.

CERKIEW PRAWOSŁAWNA W KODNIU

Cerkiew Prawosławna św. Ducha. Świątynia została zbudowana przy pomocy finansowej Greckiego Kościoła Prawosławnego w latach 2000-2007. Jej uroczystej konsekracji dokonali Zwierzchnicy Greckiego Kościoła Prawosławnego – Arcybiskup Chrystodulos i Polskiego - Metropolita Sawa w  dniu 20 maja 2007